Goffe T. Jensma

Goffe Jensma, 2023 It Nijs

parodie op Jensma's Gemaskerde God, 2012

Bestanden

publicaties m.b.t. Oera Linda (selectie)
audio en audiovisuele uitspraken m.b.t. Oera Linda (selectie), met ondertitels
overig vastgelegd (selectie)

publicaties

1992 Lees, leer en waak - Het Oera Linda Bok. Een rondleiding: artikel in De Vrije Fries, jrg. 72, blz. 8-52
2002 Geen Fries spot met zijn land'. Nationalisme, ironie en het Oera Linda-boek: artikel in Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden, jrg. 117, blz. 331-343
2004 De gemaskerde God, François Haverschmidt en het Oera Linda Boek: handelseditie proefschrift (uitgeverij Walburg Pers)
2006 Het Oera Linda-boek facsimile, transcriptie, vertaling (uitgeverij Verloren) (inleiding blz. 7-54)
2014 Het raadsel van de tohnekka (in het Oera Linda-boek): toespraak t.g.v. pensionering van bevriende hoogleraar (Theologie) Yme Kuiper
2019 Vrijheid als innerlijke deugd. De paradox van de ‘Friese vrijheid’ in de negentiende eeuw: artikel in It Beaken jrg. 81 nr. 1/2 blz. 31-53; hierin paragraaf Frya als oermoeder van de vrije Friezen
2022 licht herziene tweede druk van Het Oera Linda-boek facsimile, transcriptie, vertaling (uitgeverij Verloren)

audio en audiovisuele uitspraken

2019 juni 13 Fragment van radio interview Omrop Fryslân: Dader koninginnedagaanslag Apeldoorn mogelijk geïnspireerd door Oera Linda-boek, Fries gesproken en Nederlands ondertiteld (Twitter)

overig vastgelegd

over Ottema en diens vermeende (redenen voor) zelfmoord, 2004 en 2006

Jensma over Ottema en diens vermeende (redenen voor) zelfmoord, 2004 en 2006: afb. hiernaast. Zie ook commentaar hierop door Ott in vraaggesprek (feb. '23) en presentatie (mrt. '23). Het proces-verbaal van de overlijdensaangifte vermeldt longontsteking als doodsoorzaak.^[1]
Jensma geciteerd en geparafraseerd door Chris Reinewald in Bedrog, bijgeloof en zelfmoord in Friesland — falsificatie 'Middeleeuws' handschrift (Eos Magazine, sept. 2011)

Subsidiënten

Vermeld in betreffende werken werden de volgende geldschieters:

De Gemaskerde God (2004): promotieonderzoek

Stichting voor Filosofie en Theologie (NWO)

Idem: uitgave als boek

Ottema-Kingma Stichting te Leeuwarden
Van Heloma Stichting te Heerenveen
P.W. Janssen’s Friesche Stichting te Oranjewoud
Boelstra Olivier Stichting te Stiens
Stichting op Toutenburg te Zwartewegsend
Stichting Je Maintiendrai-Friesland
Koninklijk Fries Genootschap voor Geschiedenis en Cultuur
Faculteit der Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap van de Rijksuniversiteit Groningen

Het Oera Linda-boek (2006)

Nederlands Literair Productie- en Vertalingenfonds
Maatschappij der Nederlandse Letterkunde

Biografisch

(ontleend aan Friestalige wikipedia)

1956 geboren te Korhorn, Groningen
2001-2008 onderzoeker aan de Fryske Akademy (periode 1500-1900)
promotie aan de Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap te Groningen met proefschrift De gemaskerde God, François Haverschmidt en het Oera Linda Boek (zie onder publicaties)
2006-2008 bijzonder hoogleraar Friese taal- en letterkunde aan de Universiteit van Amsterdam
2008-2022 hoogleraar Friese taal- en letterkunde aan het Fries Instituut van de Faculteit der Letteren van de Rijksuniversiteit Groningen

Aantekeningen bij OL vertaling

Begin van een lijst met aantekeningen bij de uitgave Jensma's Oera Linda vertaling (2006). Verwijzing op basis van handschriftbladzijde en regelnummer; onderstreping toegevoegd.

Toespraak van Adela [003/02] (...) beloofde hen rode [RA] koeien met goeden hoornen (...) — Hoewel Jensma in noot verwijst naar Numeri 19:2 zal dit een vergissing zijn geweest. RA betekent hun (vgl. THA FINNA RA BÀRN).
Frya's Tex [012/28] (...) moet ik in de baarmoeder [ANDA BÀRN.TAM] van een slavin laten voeren. — Uit noot (mogelijke bronnen) blijkt dat deze vertaling gebaseerd is op woordenboeken De Haan (1832) en Richthofen (1840): berntam. Jensma's uitgangspunt was dat de taal van OL zoveel mogelijk gebaseerd was op Oudfriese woordenboeken. Ottema's vertaling leiband zou gebaseerd zijn op een "niet bestaande samenstelling" berne-team. De woorden BÀRN (kind) en TAM of TÀM (meervoud: teugels, werkwoord: temmen, bedwingen, in samengesteld adjectief: tomeloos) komen meermalen voor, waardoor de samenstelling (kinder-) leiband voor de hand ligt. Door te kiezen voor bovenstaande onzinnige vertaling wordt de tekst kolderiek (een door Jensma in context van Oera Linda veelgebruikte term).
Over de Gertmannen [072/21] Gertje, de dochter van Grote Pier [GÉRT. PIRE.HIS TOGHATER] — Het woord voor groot is GRÁT, GÉRT is de naam van Pire's dochter (waarom Gertje i.p.v. Geert? De naam Pire kan, naast het voor de hand liggende Pier/Pierre/Pieter ook gerelateerd zijn aan de Griekse namen Pyrrhus/Πύρρος en/of Piraeus/Πειραιάς). Bovenstaande vertaling is alleen mogelijk wanneer de basisaanname is dat Oera Linda een (19e eeuwse) grap betreft. Een dergelijke vertaling kan vervolgens niet dienen om deze these te onderbouwen, zoals Jensma wel doet in zijn proefschrift:

Humoristisch zijn ook de namen van sommige hoofdpersonen in het boek (...) Weer andere vallen op omdat ze zo ingenieus gevonden zijn: GERT.PIRE.HIS TOGHATER, ‘Gert Piersdochter’ oftewel Grote Piersdochter (...) (blz. 49-50)

Op zijn OLBees heet Gert GERT.PYRE.HIS TOGATHER en deze naam kan, het is een zeer voor de hand liggende omzetting van letters, niet anders worden gelezen dan als ‘de dochter van Grote Pier’. (...) Kolderieke parodie en spel tegenover erudiete ernst. (blz. 84)

Cirkelredenering Jensma

Geart Pire's daughter in Ott's vertaling

Aantekeningen bij De Gemaskerde God

de kracht van herhaling

Weinig te melden? Ontdek de kracht van herhaling

De illusie van waarheid; of de kracht van herhaling

(titels van artikelen over marketing)

Door veelvuldige herhaling van woorden als kolder, bizar en absurd (en afgeleiden) in relatie tot Oera Linda, wordt getracht de lezer een negatief waardeoordeel ad nauseam in te prenten. Daarnaast wordt in het betoog de schijn van zekerheid gewekt met talrijke varianten van ongetwijfeld (zie afbeeldingen).