Coronike van Vrieslant
Gedateerd tussen 1432 and 1476.
Gepubliceerd en van nummering voorzien in Kroniek der Friese kronieken; antikritiek op Bolhuis’ kritiek (Dr. H. Bruch, Leeuwarden 1952).
I.
[1] Als wij lesen in der coronike, datter waren drie ghebroederen, genaemt Saxo, Bruno ende Friso, ende dese broederen quamen langhe voer ons Heren gheboorte, ende dese quamen uut Indiën.
[2] Ende dese iii broederen hebben bewoent mit hoeren gheslachte Sassen, Westvalen ende die vii Zeelanden, dat die Vriesen noch huden bewonen, als:
[3] in den eersten Westvrieslant over die zee; dat ander Westergo, Staveren tot Lewerden; dat derde Oestergo van Ruwaert tot Dockum; dat vierde Stellinckwerf mit die Drenten tot Vollenhoe. Dat vijfste is dat breed wold mit Groningen al tot Westvalen; dat seste is Eemden, Aurick ende al datter toe behoort. Dat sevende is Rostergalant al toter Wezel toe.
[4] In elck van desen vii eylanden zoe settede Friso een van zinen sonen.
[5] Ende hij toech mit Winnich zijnre dochter in ......... over die Lawers, van welke dochter quamen Hilderiick, Thimarick ende Tadalem. Dese vermeerden hore landen al tot Homburch toe.
[6] Dese vors. Zassen die daer quamen van Saxo, ende die Westvalen quamen van Bruno, die daer vermeerden oec hor landen, ende hebben se beseten tot noch toe.
[7] Dese vors. Vriesen hebben weldelijck hoer lant bescermt, ende hebben veel anderen landen anbestormt ende bevochten, als Vrancrijck, Engelant, Denemarken ende veel meer anderen landen.
[8] Ende het schijnt noch wel dat sij coningen ghehad hebben voer Radbodum, die men seggen wil, dat hij den eersten coninc was van Frieslant.
II.
[1] In dien tiden zoe was dese quade Nero keyser ende verdreef ii burgers van Rome.
[2] Die een hiet Anthonius; dese die tymmerde een veste in Hollant ende hietse na hem Anthonia, daer nu Utrecht staet, ende gaf t tlant den name Hollant, ende dit lant zoe heeftet die name ghecreghen.
[3] Ende die ander burgher die hiet Aquinus, ende desen burger bleef daer indien lande ende timmerde daer een stad ende hietse na hem Aken.
[4] Ende dese stad Anthonia stont mennich jaer ende tovert verdorven van den Vriesen; ende sij timmerde op die stede weder een slot ende hietent Wiltenburch, ende worden tesamen eens.
[5] Die Friesen ende die Wilten waren in sijn tiden dat Valentiniaen die keyser regneerde.
[6] Int jaer ons Heren ccc° ende lxvi zoe togen dese Wilten ende dese Vriesen over den Rijn ende bevochten die Fransoysen ende alle die Walsche landen.
[7] Ende waren alsoe starck, dat desen keyser Valentiniaen neder (quam) ende ontsette desen Walen, ende dreef se wederomme terugge ende volghedese na in Vrieslant, ende vercrachtede Wiltenburch ende brochte Vrieslant an zijn macht.
[8] Ende daerna (bi) den keyser Eraclius iden zoe quam Daghebertus den coninc van Vrancrijck ende tymmerde weder een slot daer Wiltenburch ghestaen hadde, ende hiet dat Utrecht, wantet eerst was een veer om met een coorde over te trecken: zoe kreecht sinen name Utrecht.
III.
[1] Item bij Gracianus tiden, dese wart keyser ende in Brutangen wort een ander keyser gemaect, ghenaemt Maximus. Dese keyser tooch uut Brutangen ende nam mit hem al dat ridderscap, dat in den lande was, ende streed jeghen den keyser Gracianum ende daer bleef hij mit al sijn [more to be added and OCR to be chequed]