|
|
Line 32: |
Line 32: |
| <references /> | | <references /> |
|
| |
|
| =={{Notes_Ottema_NL}}==
| |
| Bl. 2. Brief van Hiddo.
| |
|
| |
| ''Nêi Atland svnken is''. Uit de door Hiddo opgegeven getallen (3449 – 1256 = 2193) blijkt, dat zijne eerstgenoemde jaartelling aanvangt met het jaar 2193 vóór Christus. Dat zelfde jaar is ook het aanvangspunt eener jaartelling, die tot in onze dagen bewaard en bekend gebleven, in de Almanakken placht aangewezen te worden als het jaar na den Zondvloed; b.v. 1846 is het jaar 4039 na den Zondvloed. Hieruit volgt dat 4039 - 1846 = 2193 als jaar van den Zondvloed overeenstemt met het tijdstip, dat Atland svnken is. Dit komt evenwel niet overeen met de Bijbelsche tijdrekening, die vrij onzeker en onbestemd verschillende uitkomsten oplevert, volgens
| |
| *Dionysius Petavius 2329,
| |
| *Johannes Marsham 2342,
| |
| *Edwardus Simsonius 2344,
| |
| *Arthur Bedford 2352,
| |
| dat is gemiddeld 150 jaren vroeger dan het verzinken van Atland. De vroegste Christenpredikers hebben dus die tijdrekening hier niet gebragt maar gevonden, en dewijl het verzinken van Atland hen aan den Noachisehen (Zond)vloed herinnerde, aan die Friesche jaartelling den naam van jaren na den Zondvloed gegeven. Opmerkelijk is het daarbij, dat die rekening bij jaren na den Zondvloed buiten Nederland bij geen volk bekend is geweest.
| |
|
| |
| Bl. 2 r. 3. ''verléden jér'', dit doelt op den watervloed van 1254. Zie van Hull, Geschiedenis der Hollandsche Duinen, bl. 87, waar in de XIIIe eeuw 32 watervloeden worden opgeteld; en Gabbema, Verhaal der Watervloeden.
| |
|
| |
| Blz. 2. Brief van Liko. Vergelijk met deze aanmaning tot zorgvuldige bewaring en geheimhouding het voorbericht van Vlytarp.
| |
|
| |
| Ocko Scharlensis verhaalt, dat van zijn oudoom Solcko Forteman de levens van de Friesche Koningen beschreven waren onder Radboud den laatsten koning;
| |
|
| |
| dat Forteman deswege door Radboud in de gevangenis geworpen, kort na zijne vrijlating gestorven is;
| |
|
| |
| dat zijne geschriften, na zijn dood zeer naauw bewaard, in handen gekomen zijn van Galthye Taykema, die hoorende, dat door de wreedheid des konings Radboud zoovele stukken over de beschrijving van Friesland ''vernield'' en ''verbrand'' waren, die geschriften gegeven heeft aan zijn zoon Ocko om nog te ''behouden'' dat er overgebleven was."
| |
|
| |
| Als mede: Histoire de la législation des anciens Germains par Garabed Artin Davoud Oghlou (Arménien) Berlin 1845. Introduction chap. III: Si nous ne possédons malheureusement législatif écrit de ces vieux peuples, datant d'une époque antérieure au contact avec les Romains, l'absence de pareils monuments ne prouve pas qu'ils n'ayent damais existé. Dans sa rage de détruire tout ce qu'il se plaisait à nommer idole, le Christianisme du moyen-àge ne les aurait-il point livrés aux flammes, en les proclamant diaboliques, écrits en caractères sorciers par des prètres de Baal? Tous ceux qui ont une idée du moyen-àge ne sauraient en douter."
| |
|
| |
| Bl. 2 r. 13 v.o. ''poppakèningar''. ''Poppe'' is een nog in N. Holland bekend bijvoegelijk naamwoord, met de beteekenis van ''vreemd'', ''buitenlandsch'', b.v. een poppe paard voor een paard van buitenlandsch ras. Vandaar het bekende woord ''poep'', een vreemdeling, buitenlander, waarvoor de Oost-Friesen even goed de Hollanders uitschelden, als wij de Duitschers. ''Poppakèningar'' moest dus eigenlijk vertaald worden ''poepekoningen''.
| |
|
| |
| Bl. 2 r. 2 v.o. In de tijdbepaling van Liko heeft Hiddo zeker overgeslagen de woorden: ''Nêi Atland svnken is thaet twya thusond njugon hvndred sex end njugontigoste jêr''.
| |
|
| |
| Bl. 2. r. 2. v.o. ''achthvndred aend thrju jêr nêi kersten bigrip''.
| |
|
| |
| De Christelijke jaartelling is ingevoerd in het jaar 526, en berekend door den geleerden abt Dionysius (exiguus) onder paus Felix IV. Daarom wordt zij de jaartelling van Dionysius (aera Dionysiaca) genoemd.
| |
|
| |
| De gewoonte van het jaar aan te duiden door de namen der Consuls had met het jaar 475, door den val van het westersch Romeinsch rijk, hare eigenlijke beteekenis verloren. Doch dewijl men te Rome van die gewoonte niet dadelijk afstand doen kon, bleef men den tijdelijken magistraat als Consuls beschouwen en op die wijze de lijst der Consuls voortzetten, waarop zelfs in het jaar 484 Theodorik de Koning der Gothen voorkomt. Zij werd ook zoo evenwel op den duur onhoudbaar, en als den laatsten Consul vindt men daarop vermeld Basilius V in het jaar 541, na de stichting van Rome 1294, of na de instelling van Consuls 1047.
| |
|
| |
| De Kerk of de Pausselijke regering is daarom in tijds bedacht geweest om die heidensche tijdrekening door eene Christelijke te vervangen. Die jaartelling van Dionysius is in Engeland nagevolgd door Beda Venerabilis in 720. De uit Engeland herwaarts overgekomen Evangeliepredikers Bonifacius en zijne medgezellen waren dus reeds met die Christelijke jaartelling bekend, en Liko Ovira Linda kon dus hierdoor alleen reeds weten dat die Kersten-leeraren eene nieuwe jaartelling gebruikten. Doch bovendien had Karel de groote ook reeds de tijdrekening van Dionysius in zijn geheele rijk officieel ingevoerd.
| |
|
| |
| Zij heeft evenwel de oude Friesche tijdrekening niet kunnen verdringen. De Friezen lieten zich deze niet ontnemen en bleven haar, gelijk wij aan het voorbeeld van Liko en Hiddo zien, gebruiken nevens de nieuw ingevoerde, naar welke zij gedwongen werden zich te schikken. En zoo hebben zij gehandeld tot in onze dagen, tot in het midden der tegenwoordige eeuw.
| |
|
| |
| Als men b.v. een Frieschen Almanak van het jaar 1850 inziet, dan vindt men daar terstond opgegeven:
| |
|
| |
| '''Tijdperken.'''
| |
|
| |
| Het jaar na de geboorte van Christus 1850.
| |
|
| |
| * Grieksche jaartelling 7358.
| |
| * Wereldschepping 5799.
| |
| * Jaar der Joden 5611.
| |
| * Sedert den Zondvloed 4043.Dit laatste jaartal heeft tot aanvangspunt 4043 - 1850 = 2193 voor Christus, d.i. het jaar waarin Atland verzonken is, in overeenstemming met Hiddo's opgave 3449 - 1256 = 2193.
| |
| [[Category:Nederlandse Vertalingen]] | | [[Category:Nederlandse Vertalingen]] |
| __FORCETOC__ | | __FORCETOC__ |
| {{DEFAULTSORT:^Hk 00 Voorschriften^}} | | {{DEFAULTSORT:^Hk 00 Voorschriften^}} |
| {{Hoofdstuk Navigatie|normal=Nl 00b Liko}} | | {{Hoofdstuk Navigatie|normal=Nl 00b Liko}} |
Ontwerp 2025 Ott
Voorschriften
A. Hidde Oera Linda, 1255 CE
[00a] Okke, mijn zoon,
Deze boeken moet je met lijf en ziel bewaren. Ze omvatten de geschiedenis van ons hele volk, ook van onze voorouders. Vorig jaar heb ik ze uit de vloed gered, tegelijk met jou en je moeder. Maar ze waren nat geworden. Daardoor gingen ze naderhand bederven. Om ze niet te verliezen, heb ik ze op overlands papier overgeschreven.
Wanneer je ze erft, moet je ze ook overschrijven. Jouw kinderen evenzo, opdat ze nooit verloren gaan.
Geschreven te Liuwert, na het zinken van Oudland, het drieduizend-vierhonderd en negenenveertigste jaar. Dat is naar Kerstenrekening het twaalfhonderd-zesenvijftigste jaar.
Hidde toegenaamd Oera Linda.
Waak!
Overwijn 1951
[3] Okke mijn zoon.
Deze boeken moet je met lijf en ziel bewaren, zij bevatten de geschiedenis van ons hele volk en ook van onze voorouders. Verleden jaar heb ik die uit de vloed gered tegelijk met jou en met je moeder. Maar zij waren nat geworden, daardoor gingen zij naderhand bederven. Om ze niet te verliezen, heb ik ze op overlands papier overgeschreven. Omdat jij ze nu erft, moet jij ze ook overschrijven. Je kinderen desgelijks, opdat ze nooit verloren gaan.
Geschreven te Ljudwerd, nadat Atland verzonken is, het drie duizend vier honderd negen en veertigste jaar, dat is naar Christenrekening het twaalf honderd zes en vijftigste jaar. Hiddo, bijgenaamd: Over de Linden. Waak.
Ottema 1876
[3] Okke mijn zoon.
Deze boeken moet gij met lijf en ziel bewaren, zij bevatten de geschiedenis van ons geheele volk, en ook van onze voorvaderen. Verleden jaar heb ik die uit den vloed gered tegelijk met u en met uwe moeder. Doch zij waren nat geworden, daardoor gingen zij naderhand bederven. Om ze niet te verliezen, heb ik ze op overlandsch papier overgeschreven. Bijaldien gij ze erft, moet gij ze ook overschrijven. Uwe kinderen desgelijks, opdat zij nimmer verloren gaan. Geschreven te Liuwert, nadat Atland verzonken is, het drie duizend vier honderd negen en veertigste jaar, dat is naar de Christen-rekening het twaalf honderd zes en vijftigste jaar. Hiddo bijgenaamd Over de Linden. Waak.
Noten
Navigeer
[[{{{back}}}]] ᐊ vorig/volgend ᐅ Nl 00b Liko